“Yolunu kaybedenlere, bir türlü bulamayanlara”
Hadi bakalım. Görme engellilerin hayatına giren en büyük yol göstericidir beyaz baston. Güvenle atılan her adımın öncesinde olması gereken yerdedir. Kim bulmuş, nasıl bulmuş pek de önemli değildir aslında. Görme engelinden dolayı bağımsız hareket etmekte sıkıntı yaşayan tüm ayak sahipleri için yanlarından ayırmamaları gereken bir rehber çubuktur o.
Yol kenarlarını, kaldırım iniş çıkışlarını, yol üstünde bulunabilecek her türlü engeli önceden fark etmemizi ve daha güvenlikli yol almamızı sağlar. Varsa (!) kaldırımlardaki, bina içlerindeki rehber kabartma çizgileri de yine bastonlarımız sayesinde izleyebiliriz.
Şimdi elektroniğe yönelik teknoloji çok ileri seviyelere ulaştı. Beyaz bastonlar da bu teknolojiden nasibini aldı ve yapay zekalara sahip olmaya başladı. Akıllı harita sistemleri ve sensörleri sayesinde farklı ses ve titreşimler ile de rehberlik görevini arttırarak sürdürmeye devam ediyor. Tabi bu hizmet de ne yazıkki öncelikle maddi durumu iyi olan engelliler için sağlanıyor. Her ne hikmetse üretimi ucuza mal olmasına rağmen engelli araç gereçleri devletin desteği olmadan alınabilecek durumda değiller. Kabartma daktilolar, Braille yazıcılar, konuşan her türlü elektronik alet muadillerinden kat ve kat fazla fiyatlara satılıyorlar. Bu durum da engelli kardeşlerimizin hayata eşit şartlara yakın katılabilmesi için çok daha fazla para harcamalarını gerektiriyor.
Şimdi çok şükür diyelim… Beyaz baston bunların içinde en ucuza alabildiğimiz bir araç ve ihtiyacı olan her görme engelli vatandaşımız rahatlıkla ulaşabiliyor. Tabi 12$ dan başlayan ve kalitesine göre artan fiyatlarını da bilmemiz gerekiyor ki bu beyaz metal çubuğun da aslında maliyetinin çok üstünde satıldığını anlayalım.
Gelelim beyaz bastonların başlarına gelebilecek enteresan kazalara;
Benim de başıma gelen bazı komik ama vahim durumlara bir iki örnek vereyim… Birbirine bağlı ve iç içe geçen çubukları bir lastik bir arada tutar ve bu lastik farklı sebeplerden dolayı koptuğu anda bastonumuz dağılır ve yeniden bağlanana kadar kullanılamaz.
Bastonlarımız düz bir çubuktur ve taşınabilmesi için hafif metallerden yapılır. Birisi üzerine basarsa rahatlıkla eğilebilir, kırılabilir. Bu haliyle yine kullanılamaz.
Bastonlarım uç kısmında yere dokunan bir bölüm vardır. Bu kısım hareketli bir teker şeklinde olabileceği gibi sabit bir uç şeklinde de olabilir. Üzerine basıldığında, mazgallara veya benzeri dar yerlere sıkıştığında kırılabilir, kopabilir.
Tabi benzeri birçok sebepten dolayı bastonlarımız kullanılamaz hale gelebilir. Bu da bizlerin tekeri patlamış bir araç gibi yolda kalmamıza, bağımsız hareketimizin kısıtlanmasına sebep olur.
Sevgili kardeşlerim; lütfen beyaz baston kullanan bir kardeşinizi gördüğünüz zaman bizlerin ortalama altı ayda bir bastonlarımızı yenilemek zorunda olduğumuzu ve üzerine bastığınız bastonumuzun bizim en sadık yol arkadaşımız olduğunu hatırlayın.
Sayın sivil toplum kuruluşları;
Üyelerinize dağıtmak amacıyla ücretsiz temin ettiğiniz bastonları ve diğer araçları lütfen üyelerinize aralarında ayırım yapmadan, karşılığında ücret talep etmeden dağıtın.
Sevgili eğitimciler;
Görme engelli kardeşlerimizin ilerde sorun yaşamalarını istemiyorsanız önceliği lütfen bağımsız hareketin en önemli parçası olan beyaz baston eğitimine verin.
Ve çok sayın büyüklerim!
Lütfen reklama yönelik faaliyetlere daha fazla alet olmayın. Bizlerin ihtiyacı olan şey sizlere reklam aracı olmasın.
Sevgili arkadaşlarım:
Beyaz bastonum ve ben sizler gibi bu toplumun parçasıyım. Bastonumu aldım hayatın içine geliyorum. Sakın selamsız geçmeyin…
Engelsiz bir dünyada, huzur içinde yaşamayı diliyorum.
Mesut Hekimhan
Eğitimci Yazar
